Хатырыкская сельская модельная библиотека им. М.А.Охлопковой

Саха тыла

Түүр тылыттан төрүттээх,

Монгол тыла модьоҕолоох,

Тоңус тыла тулааhыннаах,

Нуучча тыла дурдалаах,

Сахам сайдар тылыгар

Саргы-талаан буолуохтун!

Саха Сирин бастакы Президена М.Е. Николаев 1996 сыллаахха “Төрөөбүт тыл уонна сурук-бичик күнүн биллэрии туһунан» Ыйаахха илии баттаабыта. Ити Ыйаахха  олоҕуран, С.А.Новгородов  төрөөбүт күнэ — олунньу 13 күнэ — Төрөөбүт тыл уонна сурук-бичик күнүнэн биллэриллибитэ.
Бу Күн олохтонуута Саха Сирин төрүт олохтоохторун  сүргэлэрин көтөхпүтэ, санааларын саргылаабыта. Сахабыт тылын, суругун-бичигин Күнэ – төрөөбүт сахатын тылын сайыннарыыга, чинчийиигэ олоҕун анаабыт, саха алпаабытын төрүттээбит, бастакы лингвист Семен Андреевич Новгородов тѳрѳѳбүт күнүгэр түбэһиннэрэн, олунньу 13 күнүгэр бэлиэтэнэрэ эмиэ туһунан суолталаах, ытыктабыл бэлиэтэ буолар.

Бу Күн араас үөрэх кыһаларыгар, культура кииннэригэр төрөөбүт тылга аналлаах араас тэрээһиннэр ыытыллаллар. Биһиги М.А.Охлопкова аатынан библиотекабыт сылын аайы ыытыллар тэрээһиннэргэ көхтөөхтүк кыттабыт. Ол курдук тэрилтэлэринэн саха тылын төһө билэҕин диэн “Өй күрэһэ” биктэриинэни ыыппыппыт хас да сыл буолла, бүтүн өрөспүүбүлүкэ акциятыгар кыттыһан улахан дьоҥҥо, оҕолорго Сахалыы Дьыктааны суруйтарабыт. Ону таһынан кинигэ быыстапкаларын, оҕолорго анаан анал бэсиэдэлэри, тургутуктары  ыытабыт.

 Күндү ааҕааччым, бүгүҥҥү таһаарыыбытыгар биһиги бибилитиэкэбитигэр баар кинигэлэри уларсан аах, сахалыы тылбыт сүппэтин туһугар бэйэҥ кылааккын киллэр диэн ыҥырабыт!

Новгородов С.А. Во имя просвещения родного народа . – Якутск: Кн.изд-во, 1991- 232 с., ил.

Дмитриев С.К. Новгородов суруга-бичигэ. – Якутскай: Саха сиринээҕи кинигэ изд-вота, 1962 – 47 с.

Лингвист Семен Андреевич Новгородов: хаартыскалар, докумуоннар, ыстатыйалар / Саха Респ.Президенин администрацията уонна Саха Респ. Правительствота уо.д.а. ; [хомуйан-түмэн оҥордо, киирии тылы, быһаарыылары суруйда С.А.Попов-Тумат ; фот.: А.И.Винокуров хос түһэриилэрэ]. – Дьокуускай : бичик, 2007 . – 196 с.: ил.

Амбросьев Алексей Алексеевич- Сиэн Мунду. Семен Новгородов: путь первопроходца : документальное повествование / Сиэн Мунду . 0 Якутск : Бичик, 2017. – 152 с.

Васильев, Юрий Иванович. Түүр төрүттээх төрөөбүт тылым : ыстатыйалар / Ю. И. Васильев-Дьаргыстай. — Дьокуускай : Бичик, 2008. — 108, [2] с. ; 20 см.

Сафронов, Федот Григорьевич. Письменность якутов / Ф. Г. Сафронов, В. Ф. Иванов. — Якутск : Якутское книжное издательство, 1992. — 79 с.

Опережая века / [авт.-сост. М. И. Шадрина ; ред. совет: А. Е. Мандаров, М. Е. Константинова, Я. С. Андреева]. — Якутск : Бичик, 2015. — 237,ил.

Филиппов, Гаврил Гаврильевич. Саха тылын дьылҕата: бэҕэһээ, бүгүн, сарсын. — Дьокуускай:Бичик, 2004. – 107 с.

Алексеев-Дапсы, Михаил Петрович. Биһирэм тыл : саха тылын дьиҥнээх таптааччыларга, харыстааччыларга / Дапсы Мэхээлэ. — Дьокуускай : Бичик, 2013. — 366, [1] с.

Сахалыы таба суруйуу тылдьыта : 32.000 кэриҥэ тыллаах / Россия наукаларын Акад. Сибиирдээҕи салаа, Гуманитар. чинчийии уонна хотугу аҕыйах ахсааннаах омуктар проблемаларын ин-та ; [эрэд. хамыыһыйа: А. Г. Нелунов уо.д.а.]. — Дьокуускай : Бичик, 2015. — 478, [2] с.

Былыргы сахалар суруктара-бичиктэрэ : ыстатыйалар / [хомуйан оҥордулар : С.Р.Попов, Г.Г.Андросов] . –

Тэрилтэ салайааччылара Иван Гоголев-Кындыл хоһооннорун ааҕалларын көр, сэргээ!