- 03.09.2025
- 29
- нет
Биир дойдулаахтарбыт Японияны утары сэриигэ
Фашистскай Германияны Кыайыы кэнниттэн Советскай Союз Японияны утары сэриигэ кыттыбыта. Япония сэриилэрин саамай күүстээхтэринэн Манчжурияҕа баар Квантунскай армия этэ. Кини 1 мөлүйүөн киһилээҕэ, 6640 орудиялааҕа уонна минометтааҕа, 1200-тэн тахса танкалааҕа, 1900-тан тахса самолеттааҕа. Советскай Союз сэбилэниилээх күүстэрэ 24 хонук иһигэр Япония байыаннай чаастарын бүүс бүтүннүү хампы сыспыттара. Балаҕан ыйын 2 күнүгэр Япония биир тыла суох бэриммитэ. Япония Квантунскай армиятын урусхаллааһын, хотугулуу-илиҥҥи Китайы уонна Хотугу Кореяны босхолооһун 1945 сыл атырдьах ыйын 9 күнүгэр саҕаланан, балаҕан ыйын 2 күнүгэр түмүктэммитэ. Милитаристкай Японияны кыайыы Аан дойду II сэриитигэр точканы туруорбута. Кыһыл Армия чаастара Даурия станциятыгар базаланан олорбуттара. Монголия истиэбин туораан Хайлар куораты босхолообуттара. Хинган үрдүк хайатын туораан Мугден станциятыгар тиийбиттэрэ. Салгыы Харбиҥҥа тиийэн Кытай народнай армиятыгар көмөлөһөн Маньчжурияны босхолообуттара. Онно Хатырыктан Больницкай Алексей Прокопьевич, Жирков Петр Петрович, Заровняев Алексей Семенович, Куличкин Иван Павлович, Мухин Петр Егорович, Попов Андрей Никифорович, Татаринов Иннокентий Афанасьевич, Чепалов Петр Николаевич сэриилэспиттэрэ.

Больницкай Алексей Прокопьевич
1941 сыллаахха Армияҕа ыҥырыллыбыта. 1942 сыллаахха Даурияҕа байыаннай үөрэҕи барбыта. 582-с полкаҕа түбэһэн границатааҕы заставаҕа сулууспалаабыта. 1945 сыллаахха Япония Хайлар куоратыгар тиийбитэ. Хинган хайатын туораабыта. Цицикар куоракка тиийэн поеһынан айаннаан Маньчжурия провинциятын киин куоратыгар Чанчууҥҥа тиийбитэ. Кэргэнэ, оҕото өлөн көҥүллэтэн 1944 сыллаахха дойдутугар кэлэн барбыта уонна 1946 сыллаахха дойдутугар кэлбитэ. 1951 с. Ворошилов уонна Маяковскай колхуостар холбоспуттарыгар онно правление председателинэн анаммыта. Нам заготхонтуоратыгар директорынан үлэлээбитэ, райсоюз правлениетын председателэ этэ. Правление председателинэн үлэлии сылдьыбыта. 1952 сыллаахха заготконтораҕа инспекторынан киирбитэ, ол кэнниттэн промкомбинатка мас заготовкатын биригэдьииринэн үлэлээбитэ. Наҕараадалара: “За победу над Японией” медаль.

Жирков Петр Петрович
1924 сыллаахха төрөөбүтэ. 1943 сыллаахха Хамаҕатта нэһилиэгин Ленин аатынан колхозка үлэлии сылдьан Армияҕа ыҥырыллыбыта. 1943 сыллаахха 582-с стрелковай полкаҕа сулууспалаабыта. Японияны босхолуур сэриигэ кыттыыны ылбыта. Хинган хайаҕа уонна Хартын, Чанчунь куораттары обороналаһан сэриилэспитэ. Дойдутугар эргиллэн кэлэн наар тыа хаһаайыстыбатыгар үлэлээбитэ. Нам оройуонун биир бастакы тракториһа, механизатора этэ. Хара үлэттэн илиитин араарбакка пенсияҕа тахсыбыта. Петр Петрович Жирков 1986 с. өлбүтэ.
Наҕараадалара: «Отечественной войны II степени» орден, «За Победу над Японией», «20 лет Победы», «50 лет Вооруженных сил СССР» медаллар.

Заровняев Алексей Семенович
1923 сыллаахха Уус-Алдан Найахы нэһилиэгэр төрөөбүтэ. Кыра сааһыгар дьонун батыһан Намҥа киирбитэ. Хатырык оскуолатын бүтэрэн баран колхоз араас үлэтигэр үлэлээбитэ. 1942 сыллаахха армияҕа ыҥырыллыбыта. 1945 сыллаахха Япония империалистарын утары сэриини түмүктэспитэ. 1947 сыл дойдутугар эргиллэн кэлбитэ. Хайгыалаахха “Чкалов” колхуоска биригэдьиирдээбитэ. 1957-1982 сс. М.Аммосов аатынан колхозка учуотчук-заправщигынан үлэлээбитэ.
Наҕараадалара: “Отечественной войны II степени” орден, «За Победу над Японией», «Ветеран труда» медаллар.

Куличкин Афанасий Иннокентьевич
Аҕабыт, Куличкин Афанасий Иннокентьевич, сэрии, үлэ ветерана 1906 с. Нам улууһун Хатырык нэһилиэгэр Кыһыл Талаһа Дьаардааҕар күн сирин көрбүт. Төрөппүттэрэ Дьаакып аҕа ууһуттан төрүттээх Куличкин Иннокентий Федотович–Ууһут Ноонтукка диэн аҕалаах эбитэ үһү. Куличкина Варвара диэн Уус-Алдантан төрүттээх ийэлээҕэ кини кыратыгар өлбүт, ол иһин тулаайах хаалан бииргэ төрөөбүт убайдарыгар иитиллибит. 21 сааһыгар Горнай Амматыттан төрүттээх 16 саастаах Васильева Матрена Дмитриевнаны, биһиги ийэбитин, сүгүннэрэн аҕалан кэргэн ылар. Нам Хатырыгар Варяны уонна Дуняны төрөтөллөр, бу оҕолоро 3-5 саастарыгар Кэбээйи Сангаарыгар көһөн бараллар. Сэрии иннинээҕи сылларга Кальвиц аатынан колхозка балыксыттыыр, колхоз председателин солбуйааччынан үлэлиир. Ити сыллар тустарынан өйдөбүл дьоммут олоро, үлэлии сылдьыбыт арыыларын, Кэбээйи Кальвицатын сирэ Куличкин Арыыта диэн ааттанан билигин да ахтыллар, картаҕа суруллар. Дьоммут сэрии иннинэ Сангаарга Ваня, Ганя, Аля, Дима диэн оҕолору төрөтөллөр, бу оҕолор төрдүөн сэрии сылларыгар куор ыарыытыгар ыалдьан орто дойдуттан дууһалара күрэммитэ.
Аҕам: «Киһи бу орто дойдуга кэлбит сүрүн соруга олоҕу салҕааһын», — диирэ. Ол да иһин миигин, соҕотох уолун: «Үөрэхтээх, үлэһит киһи буол, Куличкиннар ааттарын салҕаа», — диэн кэс тылын этэрэ. Кини кэриэһин толорон мин үс уолу ыал оҥорон, уон сиэннэнним, онтон алтата уолаттар – Куличкиннар. Уолаттарбар, сиэннэрбэр Дьаакып аҕа ууһун төрүччүтүн XVII-с үйэттэн архыыптан ылан оҥорон хааллардым, онон кэнчээри ыччатым 9 көлүөнэ өбүгэлэрин билэллэр. Олохпут оҥкула эстибэккэ-быстыбакка, салгыы сайдан-чэчирээн, элбээн, сырдыкка-үрдүккэ тардыһан иһиэхтээхпит, саха дьоно-сэргэтэ. Ким да умнуллубатын, туох да умнуллубатын! Барыта кэскиллээх олох, барыта дьол туһугар буолуохтун!
Куличкин Григорий Афанасьевич. 2010 с.

Куличкин Николай Афанасьевич
Олоҕун эргиэн эриирдээх үлэтигэр анаабыта
Куличкин Николай Афанасьевич, 1925 сыллаахха төрөөбүт. Хатырык оскуолатын 7 кылааһын бүтэрэн баран, Хатырык нэһилиэгэр 1941-1943 сс. сельсовет секретарынан үлэлээбитэ. Ол кэмҥэ сельсовет бэрэссэдээтэлинэн Иннокентий Суздалов үлэлээбитэ. Николай 1943 сыл атырдьах ыйыгар повестка тутан армияҕа барбыта. Япония таһыгар стрелковай отделениеҕа, онтон коннай отделениеҕа сулууспалыыр. 1948 сыл саас дойдутугар эргиллэн кэлбитэ уонна Намҥа рабпотребсоюзка заготовительнай хонтуораҕа от тутааччынан үлэлээбитэ.

Мальцев Петр Спиридонович
Оччотооҕу кэмҥэ дьону хоту оройуоҥҥа балыктааһыҥҥа ыыталлара, ол тэрээһиҥҥэ аҕам төрөппүттэрэ, Кыһыл Талаһаттан төрүттээх дьон – Мальцев Спиридон, хос аата Оллоохой, кэргэнинээн барбыттар. Аҕабыт Бүөтүр Булуҥҥа 1921 с. күн сирин көрбүт. Бииргэ төрөөбүт иккиэлэр, эдьиийэ Өкүлүүнэ – Дьяконов Николай Николаевич-Дьирээ ийэтэ. Төрөппүттэрин олохторо Намҥа заправка таһыгар баара диэн аҕабыт кэпсиирэ. Балаҕаннарын баҕаналара билигин даҕаны тураллар. Аҕабыт Петр Спиридонович сэрии иннинэ заправщигынан, тракториһынан үлэлээбит. Аҕа дойду сэриитигэр 22 саастааҕар 1943 сыл от ыйын 10 күнүгэр Япония милитаристарын утары сэриигэ барбыт. Онно 649-с полкаҕа пулеметчигынан сылдьыбыт, ити сэриигэ улахан бааһырыыны ылан Кытай госпиталыгар эмтэммит, үтүөрэн табаарыһын кытары түспүт хаартыскатын дьонугар ыыппыта баар. Сэрииттэн 1946 сыл кулун тутар 20 күнүгэр кэлбит.

Мухин Петр Егорович
1922 сыл от ыйын 1 күнүгэр Нам оройуонун Көбөкөн нэһилиэгэр төрөөбүтэ. Найахы, Дүпсүн, Өспөх оскуолаларыгар үөрэммитэ, онтон II Өспөх “Кыһыл сындыыс” колхозка звеньевод таабылсыгынан үлэтин саҕалаабыта. 1941 с. Бороҕоҥҥо бухгалтердар курстарын бүтэрбитэ. Бэйэтин олоҕун устатыгар суотчутунан, бухгалтерынан, экономиһынан үлэлээн кэлбитэ. 1943 сыл Армияҕа ыҥырыллыбыта. Забайкальскай байыаннай уокурукка хаалан, Монголияҕа сулууспалаабыта, ПТР ротатыгар түбэһэн 16 киилэ ыйааһыннаах танканы утары туттуллар сааны иккиэ буолан сүгэллэрэ. Хинган хайатын туораабыттара, элбэх куораттары, дэриэбинэлэри ааспыттара. Сороҕор сэриилэһэллэрэ. Кыайыыны ол курдук сэриилэһэ сылдьан Япония сиригэр көрсүбүтэ. Төннөн иһэн массыына саахалыгар төбөтүн доргутан истибэт буолан хаалбыта. 1947 сыл дойдутугар кэлбитэ. Көмүс уҥуоҕа Хатырыкка көтөҕүллүбүтэ.
Наҕараадалара: «Отечественной войны II степени» орден, «За Победу над Японией», «20 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.», «30 лет Советской Армии и флота» (1948), «25 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.», «50 лет Вооруженных Сил СССР» медаллар.
Охлопков Иван Степанович I
Охлопков Иван Степанович I Хатырык нэһилиэгэр 1925 с. тохсунньу 14 күнүгэр Кыһыл Талаһаҕа төрөөбүтэ. Хатырык 7 кылаастаах оскуолатын бүтэрэн үлэлии сылдьан, Каганович аатынан колхуостан 1943 сыл ыам ыйын 20 күнүгэр армияҕа ыҥырыллыбыт. Ити сылларга илин кыраныыссаҕа сулууспалаабыт, онтон Японияны кытта сэриигэ 649-с стрелковай полк састаабыгар снайперынан 1945 сыл атырдьах ыйын 9 күнүттэн балаҕан ыйын 3 күнүгэр диэри сылдьыбыт. 1944 сылтан ССКП чилиэнэ.
Армия кэнниттэн эйэлээх олоҕу түһэриигэ көхтөөхтүк кыттыбыта. Намнааҕы сберкасса инспекторынан, Ис дьыала министерствотын Намнааҕы отделын секретарынан, Максим Аммосов аатынан колхоз партийнай тэрилтэтин секретарынан, Намнааҕы лесхоз инженерынан, Среднеленскэй, Уус-Алдан уонна Нам оройуоннарын холбоспут райсоветын исполкомугар секретарынан үлэлээбитэ. 1968 сылтан коммунальнай хаһаайыстыба тэрилтэтин начальнигынан үлэлээбитэ. Үлэлии сылдьан кэтэхтэн үөрэнэн Нам орто оскуолатын, Дьокускайдааҕы тыа хаһаайыстыбатын техникумун бүтэрэн лесовод идэтин ылбыта, онтон салгыы үөрэҕин үрдэтинэн Ленинградтааҕы ойуур хаһаайыстыбатын институтугар үөрэнэ сылдьыбыта.
Үлэлээбит сылларыгар көхтөөх общественник, политүөрэх пропагандиһа этэ. Кини ССКП райкомун чилиэнинэн, үлэһиттэр депутаттарын оройуоннааҕы Советын депутатынан талыллан оройуон сайдыытыгар суолталаах боппуруостары быһаарсыбыта. Олоҕун тиһэх күнүгэр дылы райсовет штаты таһынан тэрийэр отделын салайбыта. 1970 с. ыарахан ыарыыттан баара-суоҕа 45 сааһыгар өлбүтэ. Билигин кини олоҕун 6 оҕолоро, 15 сиэннэрэ, 4 хос сиэннэрэ салгыыллар.
Ылбыт наҕараадалара: «За боевые заслуги» (1945), «За Победу над Японией» (1945), «20 лет Победы в ВОВ 1941-1945 гг.», «50 лет Верховного Совета СССР», «К 100-летию со дня рождения В.И.Ленина» мэтээллэр, Саха АССР Верховнай Советын Президиумун Бочуоттаах грамоталара кини олоххо, үлэҕэ күтүөннээх кыттыытын туоһулууллар.
Ахтыыны оҥордо огдообото, тыыл уонна үлэ ветерана Васильева Дарья Еремеевна. Нам. 2009 с.
Охлопков Николай Васильевич
1912 с. Хатырыкка төрөөбүтэ. 1944 сыл саас сэриигэ ыҥырыллыбыта. Забайкальскай Военнай округ Мальта станциятыгар байыаннай үөрэҕи барбыта. 386-с запасной стрелковай полк Монголия уонна Китай кыраныыссаларыгар турара. 27-с мотострелковай бригадаҕа сулууспалаабыта. 1944 күһүн Японияны кытта сэрии саҕаламмыта. Хинган хайа анныгар кыргыһыыга кыттыбыта. Салгыы илин сэриилэспитэ. Онно кини баара-суоҕа 18 саастааҕа. Николай 1946 с. дойдутугар эргиллибитэ. Кэлин Аммаҕа олорбута, метеостанция начальнигынан үлэлээбитэ. Николай Васильевич 1968 с. өлбүтэ. “За победу над Японией” мэтээллээх.

Ощепков Иннокентий Игнатьевич
1912 с. төрөөбүтэ. Армияҕа 1943 с. атырдьах ыйын 26 күнүгэр Ворошилов аатынан колхуостан производствоҕа үлэлии сылдьан ыҥырыллыбыта. Монголияҕа запасной 386-с стрелковай полкаҕа, онтон 1945 сылтан 1946 сыл от ыйын 25 күнүгэр диэри ТОСР 1071-с отдельнай строительнай батальоҥҥа сулууспалаабыта. Атырдьах ыйын 23 күнүгэр дойдутугар эргиллибитэ. Коммунистическай үлэ ударнига.
Наҕараадалара: «За Победу над Германией», «За Победу над Японией», «За доблестный труд в годы Великой Отечественной войны 1941-1945 гг.», «20 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.», «25 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.», «50 лет Вооруженных Сил СССР» медаллар.

Пестерев Прокопий Ионович
1905 с. төрөөбүтэ. Түбэ нэһилиэгин «Тыа Арыы» колхуоһуттан 1943 сыл бэс ыйын 25 күнүгэр фроҥҥа барбыта. Рядовой, 649-й стр.полк, стрелок (1943-1945); 511-й рабочий батальон, стрелок (17.06.1945-23.12.1945). 1946 с. дойдутугар эргиллибитэ. Өр сылларга М.Аммосов аатынан совхозка производствоҕа үтүө суобастаахтык үлэлээбитэ. Наҕараадалара: медаллар «За Победу над Японией», «За доблестный труд в годы Великой Отечественной войны 1941-1945 гг.», «20 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.», «50 лет Вооруженных Сил СССР.

Попов Андрей Николаевич
1920 сыллаахха Нам оройуонун Хатырык нэһилиэгин бааһынай кэргэнигэр төрөөбүтэ. Хатырык оскуолатыгар үөрэммитэ. 1944 сыллаахха Армияҕа барбыта. Иркутскайга тиийэн комиссияланан баран илин границаҕа айанныыр. Аара Монголия границатыгар Соловьевскай диэн станцияҕа военнай үөрэххэ үөрэнэллэр. 1945 сыллаахха сатыы Монголия кыраныыссатынан айанныыллар. Хинган хайатын туораан Чипин дин Китай куоратыгар тиийбиттэрэ уонна сэрии бүппүтүн истибиттэрэ. 1946 сыл от ыйыгар Хатырыкка кэлбитэ. Бастаан продавецтаабыта, онтон налоговай агенынан, суоппарынан үлэлээбитэ. Наҕараадалара: “Отечественной войны II степени” орден, «За Победу над Японией» медаль, «Коммунистическай үлэ ударнига» (1954 с.) бэлиэ.
Попов Василий Иванович
Василий Иванович Попов–Оҥооччу 1911 с. Хатырык нэһилиэгэр төрөөбүтэ. 1942 с. кулун тутарга Каганович аатынан колхуостан Армияҕа ыҥырыллыбыта. Японияны утары сэриигэ кыттыбыта. Сэриигэ барарыгар уола Попов Алексей, 1927 с.т., хаалбыт. Дойдутугар эргиллибит. 1947 с. өлбүт.

Попов Дмитрий Иннокентьевич
Попов Дмитрий Иннокентьевич-I Хотугу Хатырыкка 1899 сыллаахха төрөөбүтэ. 1942 сыллаахха Аччыгый Миитэрэй диэн быраатынаан сэриигэ бииргэ барбыттар. Иркутскайга тиийэн араартаабыттар. Сурдьа Аччыгый Миитэрэй-II колхозка ферма биригэдьииринэн үлэлии сылдьан аармыйаҕа барбыт уонна сураҕа суох сүппүт. Дмитрий Иннокентьевич үс сыл устата Монголияҕа 580 №-дээх аэродрому харабыллыыр батальоҥҥа стрелоктаабыта, самолёттары өрөмүөннэһэр эбит. 1945 с. эргиллэн кэлээт үлэ үөһүгэр түспүтэ. Тутууга, производствоҕа үлэлээбитэ, оһохчут бэрдэ этэ. Норуот хаһаайыстыбатын ситиһиилэрин быыстапкатыгар путёвканан Москваҕа бара сылдьыбыта. Өр сылларга колхоз бырабылыанньатын чилиэнинэн талылла сылдьыбыта. 1959-61 сылларга М.К.Аммосов аатынан колхозка солбуйааччы председателинэн үлэлээбитэ. Дмитрий Иннокентьевич 1965 сыллаахха пенсияҕа тахсыбыта. Ол да буоллар сайынын колхоһугар оттоһор, кыһынын дьааһыла-саадка кочегардыыр этэ. Алта оҕо аҕата, 13 сиэннээх. Наҕараадалара: «За Победу над Японией», «20 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.», «50 лет Вооруженных Сил СССР» медаллар.
Попов Игнатий Георгиевич
.1923 сыллаахха Хатырыкка төрөөбүтэ. Армияҕа 1942 сыллаахха ыҥырыллыбыта. Кини «Кыһыл Октябрь» промартельга үлэлии сылдьыбыта. Иркутскайга тиийэн, байыаннай үөрэҕи барбыта. 1943 сыллаахха Арҕаа фроҥҥа барбыта. 1944 сыллаахха Монголияҕа 36-с мотострелковай дивизия 135 мото-артиллерийскай полка парковай батареяҕа санитарнай инструкторынан анаабыттара. Манна сулууспалыыр кэмигэр империалистическай Япония сэриилэрин Манчжурия сириттэн үүрүүгэ кыттыыны ылбыта. 1946 сыллаахха сэтинньигэ дойдутугар эргиллибитэ. Өр сыл совхозка механизатордаабыта, суоппардаабыта.
Наҕараадалар: «За Победу над Японией», «20 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.», «25 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.», «50 лет Вооруженных Сил СССР» медаллар.
Мин Советскай Армияҕа 1942 сыл от ыйын 18 күнүгэр ыҥырыллан, Нам селотугар «Кыһыл Октябрь» промартельга рабочайынан үлэлии сылдьан барбытым. Иркутскай уобалас Мальта диэн тимир суол станциятыгар младшай командиры бэлэмниир учебнай батальоҥҥа үөрэммитим. Миигин кытта Обутов Афанасий Иванович үөрэммитэ.
Попов Игнатий Георгиевич. 1975 сыл.

Сивцев Илья Николаевич
Илья Николаевич Сивцев 1900 с. Хатырык нэһилиэгэр Кыһыл Талаһаҕа төрөөбүтэ. 1943 с. бэс ыйын 23 күнүгэр Каганович колхуостан Армияҕа ыҥырыллыбыта. 1980 с. өлбүтэ. Кини сэттэ оҕолооҕуттан үс кыыһа куоракка олороллор.

Слепцов Петр Игнатьевич
Бүөтүр 1926 сыллаахха төрөөбүтэ. 1935 сыллаахха, 9 сааһыгар Хатырык 7 кылаастаах оскуолатыгар үөрэнэ киирбитэ. 12 сааһыыттан колхоз ыарахан үлэтигэр үлэлээбит, сайын от үлэтигэр, күһүн сиэмэ астааһыныгар түүтэх быраҕааччынан, ат үүрээччинэн. 1937 сыллаахтан Чкалов аатынан колхозка кыһыннары-сайыннары биир өрөбүлэ суох илии үлэтигэр үлэлээбитэ. Кыһын от-мас тиэйиитигэр сылдьыбыта. Оскуоланы 1943 сыллаахха бүтэрэн баран, бултаабыта. 1944 сыллаахха сэриигэ ыҥырыллыбыта. Наҕараадалара: «Отечественной войны II степени» орден, «За Победу над Германией», «За Победу над Японией», «50 лет Вооруженных Сил СССР», «70 лет Вооруженных Сил СССР», «20 лет Победы в Великой Отечественной войне», «25 лет Победы в Великой Отечественной войне», «35 лет Победы в Великой Отечественной войне», «Маршал Жуков», «За доблестный труд в ознаменование 100-летия со дня рождения В.И.Ленина» медаллар, «Победитель соц.соревнования» (1972 г.), «Ударник коммунистического труда», знак «Фронтовик 1941-1945 гг.» бэлиэлэр.

Суханов Виктор Лукич
1927 с. Маймаҕаҕа төрөөбүтэ. Оскуолаҕа үөрэнэ сылдьан, үлэлиирин саҕалаабыта – сайын от мустаран, күһүн прицепщиктаан. 1945 с. бэс ыйыгар армияҕа ыҥырыллан Мальтанан, Читанан сулууспалаан баран Дауриянан Маньчжурияҕа Харбин куоракка тиийбит. Онтон Чанчунь куоракка сулууспалаабыт. Онтон кэлэн баран, «Победа» колхозка араас үлэлэргэ үлэлээбитэ. Кулууп самодеятельноһын актыыбынай кыттыылааҕа, бастыҥ общественник этэ. Мындыр уус, механизатор этэ. Хатырыкка, Маймаҕаҕа бастакы дизельнай станциялары үлэлэппиттэртэн биирдэстэрэ. Пенсияҕа тахсыар диэри үлэттэн илиитин араарбатаҕа. Пенсияҕа да тахсан баран уһанарын тохтоппотоҕо.
Наҕараадалара: «За доблестный труд в годы Великой Отечественной войны 1941-1945 гг.», «За Победу над Японией», «20 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.», «25 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.», «50 лет Вооруженных Сил СССР» медаллар.

Татаринов Иннокентий Афанасьевич
1926 сыллаахха ахсынньы ый 12 күнүгэр Нам оройуонун Үөдэй нэһилиэгэр төрөөбүтэ. Дьокуускай куоракка педучилищеҕа үөрэнэ сылдьан 1944 сыл кулун тутар 16 күнүгэр Советскай Армия кэккэтигэр ыҥырыллыбыта. Дьонун-сэргэтин кытта быраһаайдаспакка да барбыта. Уһуннук айаннаан Чита куоракка тиийбиттэрэ, онно Даурия диэн байыаннай чааска аҕалбыттара, манна байыаннай үөрэҕи барбыттара. 1945 сыл атырдьах ыйыгар Японскай милитаризмы кытта сэрии саҕаламмыта. Аргунь өрүһү туораан, өстөөҕү кытта сэриилэһэн баартара. Онтон Хинган хайатын туораан Цицикарга тиийбиттэрэ. Даурияҕа төннөн кэлэн 53-с оһуобай миномётнай полкаҕа ананан, Арҕаа Сталинградскай, Воронежскай, Ростовскай, Московскай уобаластарга сулууспалаабыта. 1950 сыллаахха дойдутугар төннөн кэлэн, учуутал идэтин ылан учууталлаабыта. өр сылларга Хатырык сельсоветын председателинэн, пенсияҕа тахсан баран нэһилиэк ветераннарын сэбиэтин салайааччытынан үлэлээбитэ.
Наҕараадалара: «Отечественной войны II степени» орден, «За Победу над Японией», «За доблестный труд в годы Великой Отечественной войны 1941-1945 гг.», «20 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.» , «25 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.», «50 лет Вооруженных Сил СССР», «30 лет Сов. Армии и флота», «За доблестный труд в ознаменование 100-летия со дня рождения В.И.Ленина» медаллар, «Победитель соцсоревнования». Нам улууһун Бочуоттаах гражданина.

Уваров Алексей Васильевич
Уваров Алексей Васильевич–Кыҥкаа уола 1925 с. Хатырыкка төрөөбүтэ. 1943 с. бэс ыйын 20 күнүгэр армияҕа ыҥырыллыбыта. Японияны кытта сэрии кыттыылааҕа. Рядовой ВЧ 68843. 1950 с. ыам ыйын 15 күнүгэр демобилизацияламмыта. Наҕараадалара: «За Победу над Японией», «30-летие Советской Армии и Флота»

Уваровскай Гаврил Егорович, сэрии уонна үлэ ветерана
Уваровскай Гаврил Егорович тохсунньу 19 күнүгэр 1924 с. Хатырык нэһилиэгэр төрөөбүтэ. 1940 с. Хатырык сэттэ кылаастаах оскуолатын бүтэрбитэ. 1941 с. ФЗУ-ну бүтэрбитэ. 1941-1942 сс. Сангаардааҕы таас чоҕу хостуур рудникка навалоотбойщигынан бэйэтин баҕа өттүнэн үлэлээбитэ. 1942 сыл балаҕан ыйын 11 күнүгэр Ийэ дойдуну көмүскэһэ Армияҕа ыҥырыллыбыта. Армияҕа сулууспалыы сылдьан 1943 с. комсомол кэккэтигэр киирбитэ. Танковай десаннарга комсомольскай тэрийээччинэн сылдьыбыта. 1945 с. ССКП кэккэтигэр киирбитэ. Япония милитаристарын урусхаллааһыҥҥа кыттыыны ылбыта. Забайкальскай фронт (командующай Р.Я.Малиновскай) 36-с армиятын 205-с танковай биригээдэтигэр сулууспалаабыта, командование сорудахтарын ситиһиилээхтик толорбутун иһин «Хорсунун иһин», «Японияны Кыайыы иһин» медалларынан наҕараадаламмыта. Армияттан 1946 сыл бэс ыйын 15 күнүгэр дойдутугар эргиллэн кэлбитэ. Бастаан урут үлэлээбит Сангаардааҕы чоҕу хостуур шахтатыгар шахтердаабыта. Онтон дойдутугар эргиллэн кэлэн 1947-1948 сс. ЫБСЛКС Намнааҕы райкомугар тэрийэр отдел сэбиэдиссэйинэн үлэлээбитэ.

Чепалов Петр Николаевич
1918 с. бэс ыйын 22 күнүгэр Чурапчы оройуонугар төрөөбүтэ. Хайгыалаах Чкалов аатынан колхуоһуттан, продавецтыы сылдьан 1943 сыл бэс ыйын 22 күнүгэр сэриигэ ыҥырыллыбыта. 1945 сыл атырдьах ыйын 9 күнүттэн балаҕан ыйын 3 күнүгэр диэри Японияны кытта сэриигэ 582-с стрелковай полкаҕа сэриилэспитэ. Ефрейтор.
Наҕараадалара: «Отечественной войны II степени» орден, «За Победу над Японией», «20 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.», «25 лет Победы в Великой Отечественной войне 1941-1945 гг.», «50 лет Вооруженных Сил СССР» медаллар.

Черепанов Гаврил Михайлович
1916 с. Хатырыкка төрөөбүтэ. 1943 с. Каганович аатынан колхуостан фроҥҥа ыҥырыллыбыта. Японияны кытта сэрии кыттыылааҕа. 1946 с. дойдутугар эргиллибитэ. Сааһын тухары М.Аммосов аатынан колхуоска, совхозка үлэлээбитэ. Гаврил Михайлович 1976 с. өлбүтэ. Наҕараадата: «За Победу над Японией» мээтээл.
“Дьол, эйэ, олох туһугар – фронт, тыыл бииргэ” кинигэттэн
Если вам понравилась статья, не забудьте нажать на сердечко